डॉक्टर,रक्तातील Ferritin का तपासतात??

आजकाल  रक्तातील Ferritin चे मोठ्या प्रमाणात डॉक्टर कढून तपासणी केली जात आहे. कोरोना आजार झाला की की आपण डॉक्टर कडे जातो व तिथे गेल्यास डॉक्टर आपल्याला रक्त तपासण्या करता सांगत असतात. रक्त तपासणी मध्ये सीबीसी, सिआरपी,रक्तातील फेरोटीन Ferritin ,एल डी एच ,डी डायमर,इएसर,एलएफटी,आरफटी इत्यादीं असतात. त्यातील रक्तातील फिरि टीन या घटकाबद्दल वा प्रोटीनबद्दल अधिक जाणून घेऊ.  फेरीटिन बद्दल काही इतिहास, जीवशास्त्र आणि व्यावहारिक पैलू समाविष्ट आहे.

  1937 मध्ये लॉफबर्गरने याचा शोध लावला पण तो 1972 पर्यंत कसा मोजायचे किंवा कसे तपासायचे हे माहित नव्हत.

हा Serum Ferritin घटक दोन अवस्थेत (फॉर्ममध्ये) आहे - 

1)इंट्रा सेल्युलर (सायटोसॉलमध्ये)पेशीमध्ये 

 2) अतिरिक्त सेल्युलर( पेशींच्या बाहेर )

 हे  एक ~ 450 केडीए प्रोटीन आहे.

 2 प्रमुख घटकातच 24 उपघटक आहेत-

i) H एच - हा  जीन, गुणसूत्र 11q वर आहे.

ii) L एल- हा जीन गुणसूत्र 19q वर आहे.

सीरम फेरीटिनमध्ये ⬆️ एल: एच गुणोत्तर आहे.

फेरीटिनचा स्रोत नक्की माहित नाही.  हेपेटोसाइट्स, मॅक्रोफेजेस इ. स्त्रोत असल्याचे मानले जाते. फेरीटिन हा मुख्य स्टोरेज आयर्न फॉर्म आहे आणि शरीरातील एकूण लोह स्टोअरसाठी सरोगेट मार्कर म्हणून काम करतो.

 

 Normal range : 30-300 ng/ml आहे 

फेरिटिन ची कमतरता ची कारणे:

रक्तक्षय, हायपोथायरॉईडीझम, विटामिन सी कमतरता 

रक्तातील फेरीटिन अधिक असण्याची अनेक कारणे आहेत:

1 रक्तसंक्रमण लोह ओव्हरलोड

2 आनुवंशिक हेमिसिड्रोसिस 

3 दाह

 4 कर्करोग

 5 एचएलएच / एमएएसमुळे अति अधिक होते. 

लोह  कमतरता रक्तक्षय मुळे रक्तातील Ferritin हे नेहमीचेच कमी होत असते. व रक्तातील काही inflammatory conditions फेरीटिनची पातळी मध्ये वाढ होते.

 COVID19  च्या दाहक साइटोकिन्समुळे inflammatory marker मुळे Ferritin वाढते.